Қарасопы жайлы не білеміз?

Кесене «Қарасопы» деп аталғанымен, бұл жерде Айқожа ишанның балалары Мамырайымшайық пен Ыбырайымшайық жерленген, ал Қарасопының өзі кесененің алдында тұрған қарапайым қоршауда жерленген. Кесене күйдірілген кірпіштен қаланған. Негізгі фасады оңтүстік-батысқа қарай бағытталып, портал түрінде безендірілген. Қасбетінің негізі оңтүстік-батысқа қарай қаратылып, портал түрінде жабдықталған. Мавзолейдің сегіз айқышты, қас бетінің үсті негізгі қабырғадан биік өріліп, күмбезі, қабырға карниздері де өрнектелген. Жобадағы өлшемі 14х9 метр, биіктігі-9 м, үстінде 8 айшығы бар, шағын екі бөлмеден тұрады. Қабір жатқан бөлменің аумағы 12,34 х 8,70 м, қосалқы бөлме аумағы 6,50 х 5, м. Есігі құбылаға қараған.

Қарасопы Айқожа ишан, Марал ишан, Құлболды ишандармен бірге Бұхарада оқыған. Айқожа ишанның қарамағында жұмыстар атқарған. Сыр бойында өзі әулие болған. Кейін Айқожаның баласы – Атақожа Қарасопы кесенесін салдырған. Жергілікті халықтың айтуынша кесене ертеректе осында жерленген кісінің есімімен аталған көрінеді. Қарасопының ұрпақтарының айтуынша ол қайтыс боларының алдынды өзінің жатқан жерінің төбесінің ашық болуын, айналасы қоршалмауын аманат еткен деседі.

Кейін кесене ішіне де қайтыс болған адамдардың денелері қойыла бастаған .

Қарасопы Айқожа ишанның шәкірті, әулие кісі болған. Айқожа ишан Қарасопыны көзінің тірісінде Қаражан деп атаған. Желдей есіп жылдам жүретін Қарасопыны Айқожа ишан алыс-шалғайдағы халық арасына дінді уағыздауға және дау-дамайға төрелік жасауға жұмсап отырған.